วันอาทิตย์ที่ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2553

วิภัตติอาขยาต

วิภัตติอาขยาต ได้แก่ คำที่นำมาแจก หรือประกอบต่อจากธาตุและปัจจัยเพื่อสร้างเป็นกริยาที่สมบูรณ์ วิภัตติอาขยาตจะเป็นตัวบ่งบอกว่ากริยาศัพท์นั้นๆ เป็นกาล บท วจนะ บุรุษ อะไร ดังรายละเอียดต่อไปนี้


  • กาล สิ่งที่บ่งบอกช่วงเวลาของการกระทำ แบ่งออกเป็น 3 ชนิดคือ
    - ปัจจุบัน
    - อดีต
    - อนาคต
  • บท วิภัตติอาขยาตแต่ละหมวดแบ่งออกเป็น 2 บท คือ
    - ปรัสสบท บ่งบอกกัตตุวาจก และกัมมวาจก
    - อัตตโนบท บ่งบอก กัมมวาจกอย่างเดียว (จำบทให้ดี ว่าบทไหนใช้ยังไง)
  • วจนะ วิภัตติอาขยาตแต่ละหมวดแบ่งออกเป็น 2 วจนะ คือ
    - เอกวจนะ บ่งบอกจำนวนเดียว หรือสิ่งเดียว 
    - พหุวจนะ บ่งบอกจำนวนตั้งแต่ 2 ขึ้นไป
  • บุรุษ วิภัตติอาขยาตแต่ละหมวดแบ่งออกเป็น 3 บุรุษ คือ
    - ประถมบุรุษ บ่งบอกว่าเป็นกริยาของบุรุษที่ 3 
    - มัธยมบุรุษ บ่งบอกว่าเป็นกริยาของบุรุษที่ 2
    - อุตตมบุรุษ บ่งบอกว่าเป็นกริยาของ  บุรุษที่ 1


วิภัตติของอาขยาตมีทั้งหมด 8 วิภัตติด้วยกัน แต่ที่ใช้บ่อยจะมี 5 วิภัตติ ดังตัวอย่างนี้