ธาตุ

ธาตุ ได้แก่ มูลรากของคำ หรือรากศัพท์เดิม เช่น

• คำว่า “ขาทติ” แปลว่า เขา ย่อมกิน เป็นต้น รากศัพท์เดิมของกริยาศัพท์นี้คือ ขาทฺ ธาตุ แปลว่า “กิน” แต่ที่มีรูปเป็น “ขาทติ” เพราะนำไปประกอบกับปัจจัยและวิภัตติอาขยาตแล้วนั่นเอง 

ธาตุในภาษาบาลี แบ่งออกเป็น 8 หมวด แต่ละหมวด มีปัจจัยประจำหมวดเป็นของตนเอง ธาตุในภาษาบาลีทั้งหมด 8 หมวด แบ่งออกเป็น 2 กลุ่มได้แก่

• สกรรมธาตุ คือ ธาตุที่ต้องมีกรรมมารองรับ จึงจะสื่อความหมายได้สมบูรณ์ เช่น กรฺ (ทำ) ขาทฺ (กิน) เป็นต้น
• อกรรมธาตุ คือ ธาตุที่ไม่ต้องการกรรม สามารถสื่อความหมายได้สมบูรณ์ด้วยตนเอง เช่น มรฺ (ตาย) สี (นอน) เป็นต้น