วันเสาร์ที่ 5 มิถุนายน พ.ศ. 2553

อาเทสะ แปลงสระ

อาเทสะ แปลงสระ มี 2 วิธี คือ แปลงสระหน้า 
   แปลงสระหน้า คือ ถ้ามี อิ เอ โอ อยู่หน้า ตามด้วยสระ ให้แปลง อิ เอ เป็น  และ แปลง อุ โอ เป็น 
ถ้าพยัญชนะมีรูปเสมอกันซ้อนกันอยู่สองตัวก็ให้ลบออกตัวหนึ่งด้วย เช่น
  • วุตฺติ + อสฺส        เป็น     วุตฺยสฺส  (อิ เป็น ย)
  • เต + อสฺส            เป็น     ตฺยสฺส    (เอ เป็น ย)
  • พหุ + อาพาโธ    เป็น   พหฺวาพาโธ (อุ เป็น ว)
  • อถ + โข อสฺส      เป็น   อถขฺวสฺส  (โอ เป็น ว)
  • ปฏิสณฺฐารวุตฺติ + อสฺส  เป็น  ปฏิสณฺฐารวุตฺยสฺส (อิ เป็น ย และ ลบ ต ออกหนึ่งตัว)
แปลงสระหลัง ถ้าสระอยู่หน้า แล้วมี เอว ศัพท์อยู่หลัง ให้แปลง เอ ใน เอว เป็น ริ แล้วรัสสะสระหน้าให้สั้นลง เช่น
  • ยถา + เอว    เป็น     ยถริว
  • ตถา + เอว    เป็น     ตถาริว