วันอังคารที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2553

กัตตุวาจก

1. กัตตุวาจก  ลงปัจจัยประจำหมวดธาตุก่อน

หมวด ภู ธาตุ  อ ปัจจัย
  • ภวํ ภวนฺตี ภวนฺตํ (ภู อ)  มีอยู่, เป็นอยู่, เจริญอยู่  
  • คจฺฉนฺโต คจฺฉํ  คจฺฉนฺตี คจฺฉนฺตํ (คมุ อ)  ไปอยู่
  • ปสฺสนฺโต ปสฺสํ  ปสฺสนฺตี ปสฺสนฺตํ (ทิส อ)  เห็นอยู่
  • เทนฺโต ททํ ททนฺโต  เทนฺตี เทนฺตํ (ทา อ)  ให้อยู่
  • นิกฺขมนฺโต นิกฺขมํ (นิ กม อ)  ออกไปอยู่    
  • ลภนฺโต ลภํ (ลภ อ) ได้อยู่    
  • ปจนฺโต ปจํ (ปจ อ) หุงอยู่    
  • สรนฺโต สรํ (สร อ) ระลึกถึงอยู่ 
  • ชยนฺโต ชยํ (ชิ อ) ชนะอยู่    
  • มรนฺโต มรํ มียนฺโต มียํ  (มร อ) ตายอยู่    
  • จวนฺโต จวํ (จุ อ) เคลื่อนอยู่    
  • ชีรนฺโต ชีรํ (ชร อ) แก่อยู่ 
  • ติฏฺฐนฺโต ติฏฺฐํ (ฐา อ) ยืนอยู่     
  • ลภนฺโต ลภํ (ลภ อ)  ได้อยู่        
  • วชนฺโต วชํ (วช อ) ไปอยู่    
  • ชปนฺโต ชปํ (ชป อ) สวดอยู่ 
  • มหนฺโต มหํ (มห อ) บูชาอยู่  (มโห การฉลอง, การบูชา, มหรสพ;  มห ค. มาก, ใหญ่)
หมวด รุธ ธาตุ  อ ปัจจัย และนิคคหิต
  • รุนฺธนฺโต รุนฺธํ (รุธ ํอ)  ปิดอยู่    
  • ภุญฺชนฺโต ภุญฺชํ (ภุช ํอ)  กินอยู่     
  • ฉินฺทนฺโต ฉินฺทํ (ฉิท ํอ)  ตัดอยู่    
  • ยุญฺชนฺโต ยุญฺชํ (ยุช ํอ)  ประกอบอยู่
  • ภินฺทนฺโต ภินฺทํ (ภิท ํอ)  ทำลายอยู่   
  • มุญฺจนฺโต มุญฺจํ (มุจ ํอ)  ปล่อยอยู่
หมวด ทิว ธาตุ  ย ปัจจัย
  • ทิพฺพนฺโต ทิพฺพํ (ทิว ย)  เล่นอยู่    
  • พุชฺฌนฺโต พุชฺฌํ (พุธ ย)  รู้อยู่    
  • กุปฺปนฺโต กุปฺปํ (กุป ย)  กำเริบ/โกรธอยู่    
  • อุปฺปชฺชนฺโต อุปฺปชฺชํ (อุ ปท ย) เกิดขึ้นอยู่
  • กุชฺฌนฺโต กุชฺฌํ (กุธ ย)  โกรธอยู่    
  • ยุชฺฌนฺโต ยุชฺฌํ (ยุธ ย)  ต่อสู้/รบอยู่   
  • วิชฺฌนฺโต วิชฺฌํ (วิธ ย)  แทงอยู่    
  • สนฺนยฺหนฺโต สนฺนยฺหํ (สํ นห ย)  ผูกอยู่
  • มุยฺหนฺโต มุยฺหํ (มุห ย)  หลงอยู่    
  • มญฺญนฺโต มญฺญํ (มน ย)  รู้อยู่   
  • ตุสฺสนฺโต ตุสฺสํ (ตุส ย)  ยินดีอยู่    
  • สมฺมนฺโต สมฺมํ (สม ย)  สงบอยู่
หมวด สุ ธาตุ  ณุ ณา อุณา ปัจจัย
  • สุณนฺโต สุณํ (สุ ณา)  ฟังอยู่    
  • ปาปุณนฺโต ปาปุณํ (ป อป อุณา) ถึง/บรรลุอยู่
หมวด กี ธาตุ  นา ปัจจัย
  • กิณนฺโต กิณํ (กี นา)  ซื้ออยู่    
  • ชานนฺโต ชานํ (ญา นา)  รู้อยู่
หมวด คห ธาตุ  ณฺหา ปัจจัย
  • คณฺหนฺโต คณฺหํ (คห ณฺหา)  ถือเอาอยู่
หมวด ตน ธาตุ  โอ ปัจจัย
  • กโรนฺโต กรํ (กร โอ)  ทำอยู่    
  • กุพฺพนฺโต กุพฺพํ (กร โอ)  ทำอยู่   
  • ชาคโรนฺโต ชาครํ (ชาคร โอ)  ตื่นอยู่  
หมวด จุร ธาตุ  เณ ณย ปัจจัย
  • โจเรนฺโต โจรยนฺโต โจรยํ (จุร เณ/ณย)  ลักอยู่    
  • กเถนฺโต กถยนฺโต กถยํ (กถ เณ/ณย)  กล่าวอยู่
  • มนฺเตนฺโต มนฺตยนฺโต มนฺตยํ (มนฺต เณ/ณย)  ปรึกษาอยู่  
  • ปาเลนฺโต ปาลยนฺโต ปาลยํ (ปาล เณ/ณย)  รักษาอยู่
  • ปูเชนฺโต ปูชยนฺโต ปูชยํ (ปูช เณ/ณย)  บูชาอยู่